Do dzisiaj odkryto ponad 800 irydoidów istniejących w roślinach i zwierzętach. Staramy się szukać je w roślinach dobrze znanych ze swych leczniczych właściwości: walerianie, goryczce, melisie (maść cyntrynowa), przyprawach takich, jak mięta, szałwia, rozmaryn i oregano; owocach jak oliwki, kawa, żurawina, morwa i noni (1, 2).
Źródła irydoidów
Rodzina goryczkowatych jest prawdopodobnie największą ze wszystkich, biorąc pod uwagę zawartość irydoidów. Wyciągi roślinne z rodziny goryczkowatych przez tysiąclecia używano na różne dolegliwości. W rezultacie większość bieżącej literatury naukowej opiera się o przedstawicieli tej rodziny zawierającej ponad 1500 gatunków. Zarówno alkoholowe jak i bezalkoholowe wyciągi z różnych roślin goryczkowatych używa się od wieków. Największą popularność osiągnęły w XIX wieku jako tzw. „gorzkie“, ponieważ charakteryzowały się niezwykle silnie gorzkim smakiem pochodzącym z głównego irydoidu – amarogentiny, której gorycz jest wyczuwalna nawet w rozcieńczeniu pół miliona raza!
Gorzkość wykazuje się jako jedną z wielu własności leków na trawienie, ale nie tylko (3-6). Dla przykładu owoc noni – prawdopodobnie najbardziej dotychczas znane skoncentrowane źródło irydoidów – używa się w medycynie naturalnej do leczenia wielu chorób: od nadciśnienia, zakażeń układu moczowego, biegunki, do reumatyzmu.
Więcej źródeł irydoidów [KLIKNIJ]
1. Naturally occurring iridoids. A review, part 1.
Dinda B, Debnath S, Harigaya Y.
Chem Pharm Bull (Tokyo). 2007 Feb;55(2):159-222.
2. Naturally occurring iridoids. A review, part 2.
Dinda B, Debnath S, Harigaya Y.
Chem Pharm Bull (Tokyo). 2007 Feb;55(2):159-222.
3. Qualitative and quantitative determination of ten iridoids and secoiridoids in Gentiana straminea Maxim. by LC-UV-ESI-MS.
Wei S, Zhang P, Feng X, Kodama H, Yu C, Chen G.
J Nat Med. 2012 Jan;66(1):102-8. Epub 2011 Jun 23.
4. Analysis of iridoids, secoiridoids and xanthones in Centaurium erythraea, Frasera caroliniensis and Gentiana lutea using LC-MS and RP-HPLC.
Aberham A, Pieri V, Croom EM Jr, Ellmerer E, Stuppner H.
J Pharm Biomed Anal. 2011 Feb 20;54(3):517-25. Epub 2010 Oct 1.
5. Phytochemicals and biological activities of Gentiana species.
Yang JL, Liu LL, Shi YP.
Nat Prod Commun. 2010 Apr;5(4):649-64. Review.
6. Two new secoiridoid glycosides from the rhizomes of Gentiana scabra Bunge.
Kim JA, Son NS, Son JK, Jahng Y, Chang HW, Jang TS, Na M, Lee SH.
Arch Pharm Res. 2009 Jun;32(6):863-7. Epub 2009 Jun 26.
7. Antispasmodic and vasodilator activities of Morinda citrifolia root extract are mediated through blockade of voltage dependent calcium channels.
Gilani AH, Mandukhail SU, Iqbal J, Yasinzai M, Aziz N, Khan A, -Rehman NU.
BMC Complement Altern Med. 2010 Jan 13;10(1):2. [Epub ahead of print]
8. Are immune responses pivotal to cancer patient’s long term survival? Two clinical case-study reports on the effects of Morinda citrifolia (Noni).
Wong DK.
Hawaii Med J. 2004 Jun;63(6):182-4.
9. Complement-inhibiting iridoids from Morinda morindoides.
Cimanga K, Hermans N, Apers S, Van Miert S, Van den Heuvel H, Claeys M, Pieters L, Vlietinck A.
J Nat Prod. 2003 Jan;66(1):97-102.